У першыя дні ліпеня ў Мальвіны Іванаўны было шмат гасцей – яна адзначала 100-годдзе. І было шмат успамінаў, расказаў пра партызанскую барацьбу, якую яна смела і аддана вяла падчас вайны. А таксама і пра настаўніцтва, якому прысвяціла амаль 40 гадоў мірнага жыцця. А з кім жа гаварыць пра гэта, як не з настаўнікамі?!
Прафесійная тэма была цікавая старшыні Мінскага абласнога камітэта прафсаюза работнікаў адукацыі і навукі Таццяне Апраніч, старшыні Крупскага раённага камітэта прафсаюза работнікаў адукацыі і навукі Алене Ліхолап, начальніку ўпраўлення па адукацыі, спорце і турызме Уладзіміру Рогаву, старшыні раённай ветэранскай арганізацыі педагогаў Валянціне Скваркоўскай. Маладыя калегі не маглі не скарыстаць магчымасць з першых вуснаў даведацца, як вучылі дзяцей амаль 80 гадоў таму.
– Скончыла я 7 класаў Сакалавіцкай сямігодкі, – распавядала Мальвіна Іванаўна. – Па рэкамендацыі райкама камсамола працавала піянерважатай у Нацкай школе як раз перад вайной. Тут і з’явілася любоў да педагогікі, таму і паступіла ў Барысаўскае педвучылішча. Вучылася добра, усё падабалася. Але вайна…
Дзяўчына, не раздумваючы, уключылася ў барацьбу з ворагам. У кароткія хвіліны адпачынку яна марыла, што надыйдзе мірны час і яна будзе вучыць дзяцей. Увогуле Мальвіна Іванаўна вельмі рашучы чалавек, яна дакладна ведала, што трэба рабіць, і ніколі не губляла часу. Так і пасля вызвалення.
– Яшчэ ішла вайна, а я ўжо з восені 1944 года стала настаўнічаць, – успамінае ветэран. – У вёсцы Бараўцы была пачатковая школа, што падпарадкоўвалася Сакалавіцкай сямігодцы, дырэктарам якой быў Уладзімір Іванавіч Ціханавецкі. Працавала адначасова ў чатырох класах. Бедната была страшная, вучні прыходзілі босыя. Адзін мужчына з Сакалавіч на кані прывёз чатыры дошкі, каб змайстраваць лавы. Дасталі чарніліцы-нявылівайкі. З хімічнага алоўка рабілі чарнілы, ладзілі нейкія ручкі, каб пісаць, вышуквалі хто якую паперу для выканання заданняў. Не хапала кніг – па аднаму буквару на некалькі чалавек. Але вучыліся з вялікім жаданнем.
І гэта зразумела, шмат што было страчана за гады акупацыі, і дзеці з прагай вучыліся пісаць мірныя словы. Ды і не дзеці ўжо былі – на школьнай лаве сядзелі і выводзілі літары амаль равеснікі настаўніцы, яны і называлі яе па-свойску – Мальвіна, а Іванаўнай яна рабілася тады, калі прыязджалі з праверкай.
Дарэчы, вельмі цікавы дакумент захаваўся ў сямейным архіве. Гэта акт праверкі, датаваны 1948 годам, які быў напісаны прадстаўнікамі раённага аддзела народнай адукацыі. Мальвіна Іванаўна паказала яго гасцям. Там занатавана: «Дзеці добра чытаюць і лічаць». Пацікавіліся, як ёй удавалася дабівацца поспехаў?
– Пакідала дзяцей у школе на дадатковыя заняткі, займаліся часам галодныя і я, і дзеці, але прага да вучобы перамагала ўсё, – адказала ветэран.
За сваё прафесійнае жыццё яна настаўнічала таксама ў вёсцы Ліцвінка, куды пераехала з мужам – да закрыцця мясцовай школы. Затым у Скакоўцы і Сакалавічах – да выхаду на заслужаны адпачынак.
Мальвіна Іванаўна з цеплынёй у сэрцы ўзгадвала калег, з якімі працавала. Гэта Казіміра Дзяменцьеўна Гордзіна, Вера Рыгораўна Бязмозгая (разам былі партызанскімі сувязнымі), Зінаіда Максімаўна Ціханавецкая, Іван Аляксандравіч Дземчукоў, Уладзімір Іванавіч Мурашка, Уладзімір Іванавіч Ціханавецкі.
Людзі сапраўднай загартоўкі, дзякуючы каторым дзеці трывала спасцігалі азы школьнай навукі і ўпэўнена ішлі ў жыццё. Так, як і належыць сапраўдным настаўнікам.
Фота ўпраўлення
па адукацыі, спорце
і турызме.