krupki.by

ru RU be BE en EN


Радок газетны, нібы куля, льецца са свінца...

Автор / Земляки / Пятніца, 21 Люты 2020 11:01 / Просмотров: 1512

Гэтыя паэтычныя радкі мы неаднойчы ўспаміналі, калі працавалі ў свой час у Крупскай друкарні. У нас, тады маладых, яны не выклікалі аніякай асацыяцыі: за рабочую змену наборная машына лінатып адлівала больш за дзве тысячы такіх радкоў.

Вось такім шчырым і адказным быў ветэран Вялікай Айчыннай вайны Мікалай Мікалаевіч БАГДАНАЎ. Гэты здымак мы зрабілі ў маі 2000 года, напярэдадні 55-годдзя Вялікай Перамогі. Фотасесія праходзіла ля гарбатых масткоў, якраз там, дзе некалі былі друкарня і рэдакцыя. Было сонечнае надвор’е, цвіла чаромха. І наш ветэран быў узрушана-засяроджаным. Вось такім мы і запомнілі яго.  Радзіма высока ацаніла заслугі свайго вызваліцеля. На яго грудзях ззяюць ордэн Айчыннай вайны І ступені, ордэн Чырвонай Зоркі, медалі «За адвагу», «За перамогу над Германіяй», юбілейныя медалі.
Вось такім шчырым і адказным быў ветэран Вялікай Айчыннай вайны Мікалай Мікалаевіч БАГДАНАЎ. Гэты здымак мы зрабілі ў маі 2000 года, напярэдадні 55-годдзя Вялікай Перамогі. Фотасесія праходзіла ля гарбатых масткоў, якраз там, дзе некалі былі друкарня і рэдакцыя. Было сонечнае надвор’е, цвіла чаромха. І наш ветэран быў узрушана-засяроджаным. Вось такім мы і запомнілі яго. Радзіма высока ацаніла заслугі свайго вызваліцеля. На яго грудзях ззяюць ордэн Айчыннай вайны І ступені, ордэн Чырвонай Зоркі, медалі «За адвагу», «За перамогу над Германіяй», юбілейныя медалі.

А вось для брыгадзіра друкарні Мікалая Мікалаевіча Багданава свінцовыя лінатыпныя радкі былі цяжкім напамінкам аб ваенных гадах, аб дзевяціграмовых свінцовых кулях, якія аднімалі жыцці баявых сяброў і якія не абмінулі  і яго, тады 19-гадовага юнака.

...Больш за трыццаць гадоў Мікалай Мікалаевіч адпрацаваў у мясцовай друкарні, з іх роўна трыццаць гадоў узначальваў яе калектыў – быў брыгадзірам. У вольныя хівіліны Мікалай Мікалаевіч не-не ды і расказваў крыху пра сябе, і мы ведалі, што гэта мужны, загартаваны ў баях Вялікай Айчыннай вайны салдат, спагадлівы і сумленны чалавек у мірны час.

Герой нашага аповяду нарадзіўся ў Крупках. Восенню 1940 года вучыўся ў 8 класе, калі па ўсёй краіне праляцеў заклік аб набыцці маладымі рабочых прафесій. І вось ён ужо ў Мінскай школе фабрычна-заводскага навучання асвойвае адну з будаўнічых спецыяльнасцяў – муляра. Закончыўшы ў маі наступнага года вучобу, па размеркаванні едзе са сваімі сябрамі на Урал, у горад Златауст.

 – Да месца прыехалі 17 чэрвеня, а праз пяць дзён – вайна, – успамінаў той час Мікалай Мікалаевіч. – Старэйшыя хлопцы атрымалі павесткі – і на прызыўны пункт. А нас, каму не было васямнаццаці, – на завод. Там праз некалькі дзён з муляра я перакваліфікаваўся ў токара.

Працаваў беларускі хлопец на далёкім уральскім заводзе, як і яго таварышы, шчыра і самааддана, па 12 гадзін у суткі. За якасць і колькасць зробленага (нормы выконваў на 120-130 працэнтаў) атрымаў ад кіраўніцтва завода тры пахвальныя граматы.

А ў самым пачатку 1942 года, калі да прызыўнога ўзросту заставалася яшчэ тры месяцы (Мікалай Мікалаевіч нарадзіўся 23 сакавіка), пайшоў камсамолец у ваенкамат і папрасіўся на фронт. І яго ўзялі. Толькі не на фронт, а ў Цюменскае пяхотнае вучылішча. Ды правучыўся хлопец у ім усяго чатыры месяцы. Ці то ўлічыўшы яго ранейшую просьбу адправіць на перадавую, ці то, што вельмі патрэбны былі свежыя сілы, яго накіравалі ў групу курсантаў, якіх у званні малодшых сяржантаў адпраўляюць на Паўднёва-Заходні фронт. Там Мікалай Багданаў становіцца камандзірам аддзялення пехацінцаў.

Потым была першая салдацкая баявая ўзнагарода – медаль «За адвагу». А ўслед і першае раненне. Гэта ўжо летам 1943 года, калі нашы войскі наступалі на Украіне. Падлячыўся баец у шпіталях, ды зноў у бой. І зноў лёс кідае яго на паўднёвыя накірункі нашага наступлення.

З берагоў Днястра, гэта на 3-м Украінскім фронце, адазвалі сяржанта Багданава з перадавой і накіравалі на франтавыя афіцэрскія курсы ў горад Нікалаеў. Наступаючай арміі патрэбны былі камандзіры. Тры месяцы падрыхтоўкі, і ён, малодшы лейтэнант – камандзір узвода.

Дарогамі Румыніі, Балгарыі, Югаславіі і Венгрыі крочыць у далейшым з баямі, са сваімі аўтаматчыкамі 20-гадовы хлопец з Крупак. Яны крочылі на захад, а з усходу штодня ўставала сонца, і ім здавалася, што прыплывае яно ў высокае паўднёвае неба з роднага краю.

На жаль, для многіх з іх у той час яно гасла назаўсёды.

 – Цяжка было пераносіць смерць баявых сяброў і таварышаў, – успамінаў Мікалай Мікалаевіч. – Ды што зробіш, на вайне, як на вайне. Гэта, пэўна, пра нас сказаў паэт: «Сороковые, роковые, свинцовые, пороховые. Война шагает по России, а мы такие молодые…»

– На самым жа апошнім этапе вайны, ярка ўспыхнуўшы, пакацілася  сонца долу і для яго. Гэта адбылося пры штурме Будапешта, на першай жа вуліцы горада, калі варожы кулямётчык дастаў гарачым свінцом камандзіра ўзвода савецкіх воінаў. І гэта быў яго апошні бой. Моцна паранены, у шпіталі ў Харкаве атрымаў ён вестку аб перамозе.

Дэмабілізаваўшыся, вярнуўся салдат дадому, і тут яго дагнала чарговая баявая ўзнагарода – ордэн Чырвонай Зоркі – адзнака камандзірскай кемлівасці, адвагі ў апошнім баі.

Як бачна, было што расказаць Мікалаю Мікалаевічу сваім сынам, унукам і праўнукам, калегам. Шмат гадоў на вуліцу Казлоўскага нашага горада ішлі віншавальныя тэлеграмы, паштоўкі ад родных ветэрана Вялікай Айчыннай вайны, школьнікаў, якія шэфствавалі над ім.

...На двары хутка вясна. 75-я вясна па ліку з таго перамаганоснага 45-га года. Хутка зноў зазелянее трава, зноў белай кіпенню зацвітуць сады, будзе Свята Перамогі. Мы з удзячнасцю будзем помніць аб тых, хто заваяваў нам радасць мірнага жыцця.

 Таццяна ТАЛКАЧОВА.

Автор

Татьяна Толкачева

Татьяна Толкачева

Актуально

21 августа пройдет прием граждан и "прямая линия" с директором государственного предприятия «Миноблпассажиртранс»

В четверг, 21 августа, в здании Крупского районного исполнительного комитета по адресу: г. Крупки, ул. Советская, 8, с 10.00 до 11.00 будет осуществлять прием граждан, с 11.00 до 11.30 проводить прямую телефонную линию по телефону 2-77-47 директор государственного предприятия «Миноблпассажиртранс» КОХНО Александр Владимирович. Предварительная запись на прием будет проводиться 18 августа с 8.30 до 13.00 и с 14.00 до 17.00 по телефону 2-77-47.

С 18 по 22 августа пройдет «горячая линия» по вопросам обращения чеков «Имущество»

Комитет государственного имущества Миноблисполкома с 18 по 22 августа проводит «горячую линию» по вопросам обращения именных приватизационных чеков «Имущество». Граждане могут задать интересующие вопросы об использовании чеков «Имущество» и сообщить о проб­лемных вопросах, связанных с обменом чеков на акции предприятий. Телефон «горячей линии» (+375 17) 500-45-08. Звонки принимаются 18, 20 и 22 августа с 9.00 до 13.00; 19 и 21 августа – с 14.00 до 17.00.

С 24 июня по 28 августа работает «горячая линия» по вопросам летнего трудоустройства школьников

По 28 августа в управлении по труду, занятости и социальной защите Крупского райисполкома работает «горячая линия» по вопросам летнего трудоустройства школьников в свободное от учебы время. Позвонить можно каждую неделю по вторникам и четвергам с 10.00 до 12.00 по телефону 2-72-55.

В Комитете госконтроля работают горячие линии по вопросам вступительной кампании

В течение вступительной кампании 2025 года в Минске и всех областных центрах будут работать телефоны горячей линии. Обратиться можно в будние дни с 9.00 до 13.00 и с 14.00 до 18.00. Номера телефонов: в Минской области - +375 (17) 379-09-06, +375 (17) 232-76-96.

Телефоны доверия Минской области

Телефоны доверия Минской области: +375 (29) 899-04-01 (МТС), Telegram, Viber, WhatsApp, +375 (29) 101-73-73 (A1), +375(17) 311-00-99 (стационарный телефон). Ежедневно! Круглосуточно! Анонимно!

В Крупской ЦРБ работает Центр дружественный подросткам «Радуга»

По всем вопросам сохранения репродуктивного здоровья, современной контрацепции, профилактике зависимостей, кожно-венерологических заболеваний, психологической помощи, формирования здорового образа жизни вы получите консультацию специалистов Центра! Помощь может быть оказана анонимно.

График работы: Понедельник-пятница: 8.00-17.00, обед 13.00-14.00. Центр расположен на 2-м этаже лечебного корпуса, кабинет 18. Консультация проводится по предварительной записи по тел. 4-12-21.

Please publish modules in offcanvas position.