Працягваюць і развіваюць народнае мастацтва майстры Алена Шкор, Лідзія Свяцкая, Ніна Цэхавая, Вольга Северына, Цімафей Палупанаў і загадчык Дома рамёстваў Таццяна Сухаплюева. З-пад умелых рук майстроў выходзяць саламяныя, тканыя, пашытыя, сплеценыя шэдэўры. Іх вырабы вядомы ў краіне і за яе межамі. Рамяство перадаецца і падрастаючаму пакаленню. Кіраўнік клуба майстроў «Таленты Крупшчыны» Вольга Северына праводзіць у гарадской СШ № 1 заняткі гуртка «Умелыя ручкі», вучыць дзяцей вырабам дэкаратыўна-прыкладнога мастацтва. Акрамя творчага працэсу, на занятках удзяляе ўвагу іншым пытанням – здароваму ладу жыцця, правілам бяспекі, патрыятычнаму, экалагічнаму выхаванню і іншым.
За вакном паціху падае снег, а ў творчых майстэрнях Дома рамёстваў вітае прыемны водар саломкі. Кіпіць руплівая праца – майстрыхі з любоўю ствараюць свае вырабы.
– У Доме рамёстваў я ўжо трынаццаць гадоў, – распавядае Алена Дзмітрыеўна Шкор. – Да гэтага часу шмат працавала ў швейным атэлье. Таму тут пачынала творчую дзейнасць з пашыву касцюмаў старажытных часоў Крупшчыны. Распытвала ў старэйшых людзей, яны апісвалі, як выглядала гэта адзенне. Так у нас з’явіліся калекцыі мужчынскага і жаночага адзення, а таксама лялек у беларускім народным стылі. Гадоў адзінаццаць таму Таццяна Леанідаўна прапанавала займацца саломапляценнем. Гэты занятак быў для мяне зусім новым, нязведаным і нейкім таемным. Але я пагадзілася, вучылася па кнізе Вольгі Лабачэўскай. Першы мой выраб – кветка. Доўга не магла сабраць усе дэталі, толькі пазней зразумела, што трэба браць на клей. Праўда, занятак гэты мяне захапіў. Цяпер, калі пляту, настолькі паглыбляюся ў працэс, што хочацца рабіць бясконца, пакуль не ўбачу вынік.
Хутка Алена Дзмітрыеўна асвоіла старажытнае рамяство саломапляцення, а яе вырабы не раз станавіліся пераможцамі абласных конкурсаў.
– Вось гэты павук-абярэг «Храм» я сама прыдумала, – працягвае Алена Дзмітрыеўна. – У даўнія часы падвясныя саламяныя павукі мелі простую канструкцыю. Яны віселі ў хаце ўвесь год. Лічылася, што такі павук забірае ў сваю саламяную павуціну адмоўную энергетыку. Павук спальваўся разам з усім нядобрым, што назапасілася за год, а на яго месцы вешаўся новы. Мне захацелася стварыць такі абярэг з выявай храма Божага. На абласным конкурсе саламяных павукоў ён заняў першае месца.
У саламянай калекцыі Алены Шкор – лялькі, шкатулкі, кветкі, вазы, лебедзь. Зараз працуе над стварэннем кампазіцыі «Лебядзіная вернасць».
– Лебедзь ужо ёсць, – кажа яна. – Цяпер раблю лябёдушку (паказвае Алена Дзмітрыеўна і пяшчотна гладзіць шыйку птушцы). На стварэнне мяне натхнілі лебедзі на нашым возеры, я хадзіла імі любавацца, так узнікла ідэя. Думаю яшчэ зрабіць і маленькіх птушанят. Ведаеце, калі лебедзь з лябёдушкай падплываюць блізка адзін да аднаго, іх галовы схіляюцца насупраць, то візуальна атрымоўваецца фігура ў выглядзе сэрца. Як не замілавацца гэтым?!
Такая карпатлівая праца варта глыбокай павагі. Толькі ўявіце, для лябёдушкі трэба наплесці дробных дэталяў больш за тры тысячы. Алена Дзмітрыеўна прызналася, што пасля лебедзяў плануе рабіць 1,5-мятровых саламяных лялек, вазу з лілеямі. Дарэчы, матэрыял вырошчвае сама ў вёсцы з сімвалічнай назвай Колас. Сама жне, высушвае, а саломку адбельвае сонейка. Так майстрыха мае саломку рознай спеласці.
– Алена Дзмітрыеўна і мяне навучыла майстэрству саломапляцення, – далучаецца да размовы Лідзія Іосіфаўна Свяцкая. – Я паспрабавала, адразу атрымалася, а разам з гэтым адчула асалоду. Працэс саломапляцення патрабуе пастаяннай практыкі. Канешне, калі раблю аб’ёмныя вырабы, напрыклад, зубра, то, шчыра кажучы, хвалююся, думаю, каб толькі ўсё атрымалася. Усе свае вырабы люблю. А як інакш? Столькі працы ўкладзена, а, галоўнае, любові.
Лідзія Іосіфаўна паказала свае тварэнні – кветкі, буслы, анёлы-абярэгі, зубры, марская чайка. Зусім нядаўна закончыла рабіць ружы – яны па-царску стаяць у вазе і займаюць пачэснае месца на выставе. Надыходзяць навагоднія святы, Лідзія Іосіфаўна актыўна рыхтуецца – робіць ёлачныя саламяныя ўпрыгожванні.
Іна ГАРА.