– Вайна застала Міхаіла Савіцкага 20-гадовым юнаком, – расказвае навуковы супрацоўнік Крупскага гісторыка-краязнаўчага музея Анастасія Гайдук. – Ён удзельнічаў у баях за Севастопаль. Трапіў у палон, прайшоў тры канцэнтрацыйныя лагеры. Быў сведкам жахлівых злачынстваў фашыстаў. Цудам выжыў. І пачаў адлюстроўваць на карцінах усю тую жудасць людской трагедыі, якую бачыў сваімі вачыма.
Увазе гледачоў была прадстаўлена прэзентацыя рэпрадукцый карцін на ваенную тэматыку. На іх вельмі цяжка глядзець. Той, хто раз іх убачыў, ніколі не забудзе маўклівыя постаці нябожчыкаў, горы трупаў, абяссіленыя шкiлеты вязняў.
– Ёсць у мастака і аўтапартрэт, – працягвае Анастасія Гайдук, а на слайдзе дэманструецца палатно «Вязень 32815». – Юнак у робе на фоне варот Бухенвальда. Маленькі чырвоны трохкутнік на робе з літарай R абазначае «рускі, палітычны». Нумар на жэтоне – асабісты нумар вязня. Страта жэтона каралася смерцю. Юнак стаіць ганарліва выпраўлены. Кулакі моцна сціснуты. У позірку – смеласць, непакоранасць.
Паказваючы рэалістычныя жахі канцлагераў, разам з гэтым аўтар адлюстраваў гераізм і бяссмерце чалавека-змагара.
Падводзячы вынікі сустрэчы, Валянціна Скваркоўская падзякавала за ўвагу і пажадала моладзі будаваць сваё шчаслівае будучае ў прыгожай і мірнай краіне, цаніць, берагчы і захоўваць памяць аб гістарычным мінулым.
Іна ГАРА.
Фота Святланы ГРЫНЬ.