krupki.by

ru RU be BE en EN


Партызанскае жыццё Віктара Чыбірака было поўна трывог і што­дзённай рызыкі

Автор / Земляки / Чацвер, 02 Красавік 2020 10:19 / Просмотров: 831
Фотапартрэт Віктара Фёдаравіча ЧЫБІРАКА зроблены напярэдадні яго 60-годдзя, якое ён адзначаў на другі дзень пасля свята Перамогі. Май, 1984 год.
Фотапартрэт Віктара Фёдаравіча ЧЫБІРАКА зроблены напярэдадні яго 60-годдзя, якое ён адзначаў на другі дзень пасля свята Перамогі. Май, 1984 год.

Колькі давялося перажыць нашым землякам – жыхарам шматпакутнай і гераічнай зямлі беларускай! Іх юнацтва было апалена самай кровапралітнай у гісторыі чалавецтва вайной. Сталасць прыходзіла да іх разам з мужнасцю, з пачуццём адказнасці за лёс Радзімы.

Так было і з Віктарам Фёдаравічам Чыбіраком, які доўгі час жыў у Крупках, працаваў механізатарам у калгасе  «Перамога». Нарадзіўшыся ў сям’і патомных хлебаробаў, ён ніколі не думаў пакідаць родную вёску Казёл, што ў Круглянскім раёне. За год да вайны стаў працаваць на трактары. Страчаць бы юнаку ў полі мірныя світанкі, ды адзін з іх, ня­дзельны, 22 чэрвеня 1941 года засланілі чорныя хмары...

І равеснікі Віктара, год нараджэння якіх не падлягаў мабілізацыі, засталіся на акупіраванай ворагам тэрыторыі. У хуткім часе большасць іх уключыцца ў актыўную барацьбу з акупантамі.

Не думаў адседжвацца дома і камсамолец Чыбірак. Усхвалявана лавіў чуткі, што ў лесе, каля вёскі Папарнае, знаходзіцца група савецкіх воінаў, якія засталіся для арганізацыі партызанскай барацьбы. Рашэнне было адзіным і цвёрдым: закончыцца зіма – і ў лес. Каб было з чым ісці да партызан, збіраў зброю, якая заставалася ля дарог пасля адступлення нашых войск. Схаваў у надзейным месцы некалькі вінтовак і гранат, аўтамат і шмат патронаў...

І вось у пачатку чэрвеня 1942 года з адным з народных мсціўцаў Віктар Чыбірак са сваім старэйшым братам Міхаілам прыходзіць у атрад Сяргея Георгіевіча Жуніна. Вось што піша аб гэтым камандзір партызанскага атрада, а затым брыгады, Герой Савецкага Саюза Сяргей Жунін у сваёй кнізе ўспамінаў «Ад Дняпра да Буга»: «З вёсак нашы прапагандысты вярталіся не адны. З вёскі Папарнае ў атрад прыйшоў Аляксей Пацёмкін, з Ухвалы – Барыс Крывашэін, Міхаіл Ільюшын, Іван Ясінскі, са Старой Слабады – Іван Карэцкі, Ягор і Фёдар Рыбачонкі, з Казла – Міхаіл і Віктар Чыбіракі. Гэта былі смелыя і надзейныя людзі. Перш чым пайсці ў атрад, яны ў многім дапамагалі нам будучы сувязнымі».

Так пачалося партызанскае жыццё Віктара, поўнае трывог і што­дзённай рызыкі. Яго залічылі ва ўзвод разведкі. Менавіта ў тыя дні ў шматкіламетровых начных пераходах, у сутычках з ворагам пры разведцы боем, пры дыверсіях на чыгунках і шашэйных дарогах, у баях пры нападзенні на варожыя гарнізоны гартаваўся характар маладога абаронцы Радзімы-маці, якой ён даў клятву вернасці на ўсё жыццё. Тым больш, што толькі Радзіма засталася для яго адзінай маці, бо маці, якая нарадзіла, а таксама баць­ку і сястру фашысты расстралялі і спалілі ў іх хаце, калі ён пайшоў у партызаны. Віктар Чыбірак бясстрашна помсціў ворагу за пакуты савецкага народа, за загінулых родных. Аб мужнасці яго сведчаць зноў жа ўспаміны камандзіра 8-й партызанскай брыгады Сяргея Жуніна: «У адну з лістападаўскіх начэй 1942 года партызаны нашых трох атрадаў незаўважна падышлі да Шапялевічаў. У казарме варожага гарнізона свяціў агеньчык. Міхаіл Жэбуртовіч з братам Мікалаем, Аляксей Пацёмкін, Мікалай Лобач, Мікалай Лясун, Міхаіл Чыбірак і яго брат Віктар падпаўзлі да казармы і ўдарылі з аўтаматаў. Адначасова іх таварышы кінулі гранаты. Немцы выскок­валі праз вокны  кацельні ў бялізне. І ў гэты час з іх дзота застракатаў кулямёт. Віктар Чыбірак падкраўся і кінуў супрацьтанкавую гранату. Варожая агнявая кропка змоўкла».

– Так, нагадваю такі выпадак, –  гаварыў падчас нашай сустрэчы больш за 35 гадоў таму Віктар Фёдаравіч. – Вось колькі гадоў мінула, а памятаюцца розныя сутычкі з ворагам, тым больш – буйныя аперацыі, якой была, напрыклад, пры разгроме варожага гарнізона на станцыі Слаўнае, або баі, калі прарывалі блакаду.

У 1944 годзе, пачынаючы з лютага, 8-я партызанская брыгада, якая да гэтага дзейнічала ў Круглянскім, Крупскім, Бярэзінскім, Бялыніцкім, Талачынскім і іншых раёнах усходняй Беларусі, пачала баявыя дзеянні на захадзе краіны, у Брэсцкай вобласці. Ваяваў тут і партызанскі разведчык Віктар Чыбірак. У ліпені ж, актыўна дапамагаючы наступленню нашай арміі, партызанскія атрады брыгады сустрэліся з яе перадавымі часцямі. Многія з народных мсціўцаў пераводзіліся ў армейскія падраздзяленні. Цяпер ужо франтавым разведчыкам стаў Віктар Чыбірак.

–  Не пашанцавала дайсці да Берліна. Быў паранены пад Кёнігсбергам і на фронт больш не трапіў, –  успамінаў ветэран.

Так, на фронт Віктар Фёдаравіч больш не трапіў, тым больш, што ў хуткім часе краіна адзначыла сваю перамогу над фашысцкай Германіяй. Але да апошніх дзён былы партызан заставаўся верным дадзенай у дні яго трывожнай маладосці клятве сумленнага служэння сваёй Радзіме.

З першага мірнага дня ён працаваў механізатарам, працягваючы хлебаробскую справу бацькоў. І рабіў яе як належыць чалавеку, які адстаяў права на мірную працу ў смяротнай барацьбе. Нездарма да баявых узнагарод –  медалёў  «Партызану Айчыннай вайны» 2-й ступені і «За перамогу над Германіяй» –  дабавіліся ўзнагароды мірнага фронту: медаль «За працоўную доблесць» і ордэн Працоўнага Чырвонага Сцяга, а таксама нагрудныя знакі «Пераможца сацыялістычнага спаборніцтва», «Удзельнік выстаўкі ВДНГ» і іншыя.

Па ўсім адчувалася, што час не можа сцерці з яго памяці жахлівы вобраз вайны. І Віктар Чыбірак лічыў сваім абавязкам расказваць тым, хто не бачыў яе, што гэта такое. І жыве вайна ў нашых сэрцах горкай памяццю, перададзенай ад старэйшых пакаленняў.

Автор

Татьяна Толкачева

Татьяна Толкачева

Актуально

26 ноября встречу с населением в аг. Ухвала проведет председатель райисполкома

Во вторник, 26 ноября, в 11.00 в аг. Ухва­ла, административное здание Ухвальского сельисполкома, встречу проведет председатель Крупского районного исполнительного комитета Козел Анатолий Станиславович.

26 ноября в Крупском ЦК пройдет ярмарка вакансий для граждан «серебряного» возраста и инвалидов

26 ноября с 10-00 до 13-00 часов в Крупском районном Центре культуры состоится ярмарка вакансий для граждан «серебряного» возраста и инвалидов. В ходе проведения мероприятия можно будет ознакомиться с вакансиями, предлагаемыми нанимателями, пройти собеседование, получить консультацию по вопросам трудоустройства, условиями труда, будут организованы мастер-классы по самостоятельному поиску работы (обучение навыкам работы с порталом государственной службы занятости), составлению резюме.

27 ноября можно получить консультацию врача общей практики на базе УЗ «Крупская ЦРБ»

Крупская ЦРБ информирует о возможности получить консультацию врача общей практики на базе УЗ «Крупская ЦРБ» 27 ноября.
Запись на консультативный прием предварительный, через лечащего врача.

27 ноября в Крупской ЦРБ пройдет консультация врача-гинеколога

Крупская ЦРБ информирует о возможности получить консультацию врача-гинеколога на базе УЗ «Крупская ЦРБ» 27 ноября. Запись на консультативный прием предварительный, через лечащего врача.

27 ноября в Крупской ЦРБ пройдет консультация хирурга-стоматолога

Крупская ЦРБ информирует о возможности получить консультацию врача хирурга-стоматолога на базе УЗ «Крупская ЦРБ» 27 ноября. Запись на консультативный прием предварительный, через лечащего врача.

22 октября ИМНС проводит день информирования по вопросом применения налога на профдоход

22 октября инспекцией Министерства по налогам и сборам Республики Беларусь по Борисовскому району для физических лиц проводится тематический день информирования по разъяснению вопросов применения налога на профессиональный доход при осуществлении видов деятельности, разрешенных для осуществления в качестве самостоятельной профессиональной деятельности, определенной приложением 2 к постановлению Совета Министров Республики Беларусь от 28.06.2024 № 457 «О видах индивидуальной предпринимательской деятельности». Обращаться в отдел информационно-разъяснительной работы инспекции по тел. (0177) 73-93-27.

Please publish modules in offcanvas position.